Việc nắm vững và hiểu rõ các lỗi trong bóng đá theo luật của Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) là điều kiện tiên quyết không chỉ đối với các cầu thủ, trọng tài mà còn đối với bất kỳ người hâm mộ nào muốn hiểu rõ hơn về vị vua của môn thể thao này. Các lỗi này được phân loại rõ ràng và dẫn đến nhiều hình phạt khác nhau, từ phạt trực tiếp, gián tiếp, phạt đền cho đến cảnh cáo thẻ vàng hoặc thẻ đỏ truất quyền thi đấu. Để hiểu rõ hơn về các lỗi xảy ra trong một trận đấu bóng đá, hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn qua bài viết dưới đây!
Tổng quan về luật bóng đá theo FIFA
Theo quy định của FIFA , lỗi trong bóng đá là hành vi vi phạm luật chơi, ảnh hưởng đến tính công bằng, an toàn hoặc tinh thần thể thao. Mỗi lỗi được trọng tài đánh giá dựa trên mức độ nghiêm trọng, vị trí và hậu quả của lỗi. FIFA chia lỗi thành nhiều nhóm, bao gồm lỗi trực tiếp, lỗi gián tiếp, lỗi cá nhân, lỗi tập thể, lỗi dẫn đến phạt đền và lỗi kỹ thuật.
Theo Cakhiatv, mục đích của việc quy định rõ ràng các lỗi là để đảm bảo tất cả cầu thủ đều chơi công bằng và trung thực, đồng thời giảm thiểu các tình huống nguy hiểm trên sân. Trọng tài có quyền sử dụng thẻ vàng, thẻ đỏ hoặc cho hưởng đá phạt, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của lỗi.
Các lỗi trong bóng đá
Nhóm lỗi này bao gồm các hành động cố ý hoặc vô trách nhiệm gây va chạm hoặc can thiệp trái phép vào đối phương, ảnh hưởng trực tiếp đến diễn biến trận đấu.
Va chạm bất hợp pháp
Theo tham khảo từ những người tham gia Cakhia tv, một quả đá phạt trực tiếp được trao khi một cầu thủ (trừ thủ môn trong khu vực phạt đền của mình) phạm bất kỳ lỗi nào sau đây đối với đối phương mà trọng tài coi là bất cẩn, liều lĩnh hoặc sử dụng vũ lực quá mức:
- Đá hoặc cố gắng đá đối thủ : Bao gồm việc đá đối thủ thay vì đá bóng.
- Cản trở hoặc cố gắng cản trở đối thủ : Khiến đối thủ ngã bằng chân, đầu gối hoặc bất kỳ bộ phận nào khác trên cơ thể.
- Nhảy về phía đối thủ : Từ phía trước, từ phía sau hoặc từ bên cạnh một cách không kiểm soát.
- Đẩy đối thủ : Bao gồm việc sử dụng vai hoặc tay để đẩy đối thủ một cách mạnh mẽ.
- Đánh hoặc cố đánh đối thủ : Sử dụng tay, khuỷu tay hoặc bất kỳ vật nào để tấn công đối thủ.
- Đẩy đối thủ : Dùng tay hoặc cơ thể để đẩy đối thủ một cách trái phép.
- Vào bóng đối phương : Lấy bóng nhưng chạm vào đối phương trước khi họ chạm vào bóng, hoặc vào bóng liều lĩnh hoặc sử dụng lực quá mức.
Những lỗi này sẽ bị phạt bằng một quả đá phạt trực tiếp, được thực hiện tại nơi xảy ra lỗi. Tuy nhiên, nếu một trong những lỗi này xảy ra trong khu vực phạt đền của đội mình, quả đá phạt sẽ được trao cho đội đối phương.
Lỗi bóng chạm tay
Một trong những lỗi cơ bản và gây tranh cãi nhất trong bóng đá là lỗi dùng tay chơi bóng. Theo luật của FIFA, một cầu thủ được coi là phạm lỗi dùng tay chơi bóng khi:
- Cố ý chạm bóng bằng tay hoặc cánh tay để kiểm soát bóng, di chuyển bóng hoặc ngăn chặn một cuộc tấn công.
- Quả bóng chạm vào tay/cánh tay của cầu thủ, khiến kích thước cơ thể của cầu thủ tăng lên bất thường, hoặc tay/cánh tay được nâng lên/duỗi ra ngoài vị trí tự nhiên của nó, hoặc tay/cánh tay tham gia vào đường chuyền hoặc mục tiêu (ngay cả khi vô tình).
- Bàn thắng được ghi trực tiếp bằng tay/cánh tay (kể cả vô tình) hoặc ngay sau khi bóng vô tình chạm vào tay/cánh tay của cầu thủ ghi bàn (hoặc đồng đội của anh ta).
Bóng chạm tay cũng có thể bị phạt bằng quả đá phạt trực tiếp hoặc phạt đền nếu xảy ra trong khu vực phạt đền (trừ trường hợp thủ môn ở trong khu vực phạt đền của mình).
Các lỗi dẫn đến đá phạt gián tiếp
Đá phạt gián tiếp thường được trao cho các lỗi kỹ thuật hoặc chiến thuật không liên quan trực tiếp đến va chạm mạnh hoặc hành vi phạm lỗi rõ ràng.
Lỗi của thủ môn
Thủ môn, mặc dù được phép sử dụng tay trong khu vực phạt đền, vẫn bị hạn chế bởi các quy tắc nghiêm ngặt:
- Nếu giữ bóng trên tay quá 6 giây : Thủ môn phải thả bóng ra khỏi tay trong vòng 6 giây.
- Chạm bóng lần thứ hai bằng tay : Sau khi bóng được thả khỏi tay mà không chạm vào bất kỳ cầu thủ nào khác.
- Giữ bóng bằng tay sau khi đồng đội chuyền bóng trả về hợp lệ : Thủ môn không được chạm bóng bằng tay hoặc cánh tay nếu đồng đội cố tình trả bóng bằng chân (trừ khi bóng được trả bằng đầu, ngực hoặc bất kỳ bộ phận nào khác trên cơ thể ngoài bàn chân).
- Sử dụng tay chạm trực tiếp vào bóng từ đường ném biên của đồng đội .
Các lỗi kỹ thuật khác
- Trò chơi nguy hiểm : Hành động (như giơ chân quá cao, gần đầu đối thủ) có thể gây thương tích cho người khác (hoặc chính bạn) mà không cần có bất kỳ va chạm nào xảy ra.
- Chặn đường của đối phương mà không tranh giành bóng : Chạy qua, cố tình đứng làm rào cản mà không cố gắng chơi bóng.
- Ngăn cản thủ môn nhả bóng khỏi tay : Cản trở thủ môn khi thủ môn đang giữ bóng.
- Các hành vi vi phạm Luật trò chơi khác không dẫn đến quả đá phạt trực tiếp, chẳng hạn như việt vị.
Đây là một trong những lỗi bóng đá bị phạt bằng quả đá phạt gián tiếp tại nơi xảy ra lỗi (hoặc trên vạch 6 mét nếu lỗi xảy ra trong khu vực cầu môn).
Các hành vi phạm tội dẫn đến hình phạt cá nhân (thẻ vàng và thẻ đỏ)
Ngoài phạt đền, hành vi phi thể thao hoặc vi phạm nghiêm trọng luật lệ cũng bị phạt thẻ.
Thẻ vàng (cảnh cáo)
Một cầu thủ (trên sân, trên băng ghế dự bị hoặc người thay thế) sẽ bị cảnh cáo và nhận thẻ vàng nếu vi phạm bất kỳ lỗi nào sau đây:
- Hành vi phi thể thao : Bao gồm việc lao người, cố tình chạm bóng bằng tay để ngăn chặn một cuộc tấn công, cố gắng đánh lừa trọng tài hoặc cởi áo khi ăn mừng.
- Sử dụng lời nói hoặc hành động để phản đối quyết định của trọng tài (phản ứng).
- Vi phạm pháp luật nhiều lần.
- Hoãn thời gian bắt đầu lại trận đấu (mất thời gian).
- Không tuân thủ các quy tắc về khoảng cách khi thực hiện đá phạt, đá phạt góc hoặc ném biên.
- Vào hoặc quay lại sân thi đấu mà không có sự cho phép của trọng tài.
- Rời khỏi sân thi đấu mà không có sự cho phép của trọng tài.
- Ngăn chặn một cuộc tấn công tiềm năng bằng cách mắc sai lầm.
Thẻ đỏ (bị truất quyền thi đấu)
Theo luật bóng đá, một cầu thủ sẽ bị đuổi khỏi sân và nhận thẻ đỏ nếu phạm một trong những lỗi sau hoặc nhận thẻ vàng thứ hai trong cùng một trận đấu:
- Lỗi nghiêm trọng : Trượt hoặc chạm vào đối thủ từ phía sau hoặc từ bên cạnh với tốc độ và lực lớn, gây nguy hiểm cho sự an toàn của đối thủ, thường là khi bóng đang được kiểm soát.
- Hành vi bạo lực : Tấn công không cần thiết hoặc sử dụng vũ lực quá mức đối với đối thủ, đồng đội, trọng tài, khán giả hoặc bất kỳ người nào khác.
- Khạc nhổ vào đối thủ hoặc bất kỳ người nào khác.
- Ngăn cản đối phương ghi bàn thắng hoặc cơ hội ghi bàn rõ ràng bằng cách cố tình dùng tay chơi bóng (không áp dụng cho thủ môn trong khu vực phạt đền của mình).
- Để ngăn cản đối phương ghi bàn thắng hoặc cơ hội ghi bàn rõ ràng bằng cách phạm lỗi dẫn đến quả đá phạt trực tiếp hoặc phạt đền (thường áp dụng cho lỗi cuối cùng ngăn cản bàn thắng rõ ràng)
- Sử dụng ngôn ngữ hoặc hành động xúc phạm, lăng mạ hoặc xúc phạm
- Anh ấy đã nhận thẻ vàng thứ hai trong cùng trận đấu.
Khi một cầu thủ nhận thẻ đỏ, cầu thủ đó phải rời khỏi khu vực kỹ thuật và không được phép tiếp tục thi đấu. Đội phải tiếp tục thi đấu với số lượng cầu thủ ít hơn.
Hình thức xử phạt trong bóng đá
Trọng tài có quyền áp dụng nhiều hình thức xử lý tùy theo mức độ lỗi:
- Đá phạt trực tiếp: Khi cầu thủ phạm lỗi nghiêm trọng (đẩy, kéo, đá, dùng tay).
- Đá phạt gián tiếp: Khi lỗi mang tính kỹ thuật hoặc không trực tiếp ảnh hưởng đến đối phương.
- Thẻ vàng: Cảnh cáo cầu thủ vi phạm. Hai thẻ vàng trong cùng trận = thẻ đỏ.
- Thẻ đỏ: Trục xuất khỏi sân ngay lập tức.
- Phạt đền (Penalty): Khi lỗi trực tiếp xảy ra trong vòng cấm địa.
Vai trò của VAR trong việc xác định lỗi
Công nghệ VAR (Video Assistant Referee) giúp trọng tài xem lại các tình huống quan trọng, như:
- Xác định lỗi dẫn đến bàn thắng.
- Kiểm tra lỗi trong khu vực cấm.
- Phát hiện hành vi bạo lực ngoài tầm quan sát.
VAR giúp giảm đáng kể các sai lầm, nhưng cũng tạo ra nhiều tranh luận về việc “gián đoạn cảm xúc trận đấu”. Tuy nhiên, mục tiêu cuối cùng vẫn là đảm bảo công bằng tuyệt đối.
Bóng đá không chỉ là môn thể thao của cảm xúc, mà còn là môn thể thao của kỷ luật và luật lệ. Việc hiểu rõ các lỗi trong bóng đá theo luật FIFA giúp người hâm mộ theo dõi trận đấu tốt hơn, hiểu rõ hơn lý do trọng tài thổi còi, lý do cầu thủ bị thẻ và lý do VAR được kích hoạt.
